Waarom gaan we van het aardgas af?

Aardgas is een fossiele brandstof, wat betekent dat er CO₂ vrijkomt als je het verbrandt en dat de voorraad niet oneindig is. De uitstoot van CO₂ zorgt voor klimaatverandering en dat willen we juist tegengaan. Internationaal zijn er in 2015 afspraken gemaakt tijdens het Klimaatakkoord in Parijs om minder CO₂ uit te stoten. Ook Nederland moet zich aan die afspraken houden. Op dit moment zijn bijna alle Nederlandse huizen nog aangesloten op het gasnet en zorgen ze samen voor 10% van de Nederlandse CO₂-uitstoot (en dat is nog exclusief de verwarming van kantoren en andere gebouwen). Nu heeft de overheid bepaald dat onze energievoorziening in 2050 volledig duurzaam moet zijn. Dat lijkt heel ver weg, maar het betekent dat we voor die tijd allemaal van het aardgas af moeten. Daarnaast gaat de gaswinning in Groningen sterk teruglopen. Als we niet afhankelijk willen zijn van gas uit het buitenland moeten we overstappen op nieuwe manieren voor verwarmen en koken.

Alternatieven

Er zijn voldoende duurzame alternatieven om mee te verwarmen en koken. De verwarming van je huis kan op verschillende manieren vervangen worden, momenteel voornamelijk door een aansluiting op een warmtenet, met elektrische oplossingen of door aardgas te vervangen door groen gas. Voor het koken is inductie de meest logische oplossing.

• Warmtenetten
  Warmtenetten, ook wel stadsverwarming genoemd, zijn al op veel plekken in Nederland aanwezig. Via een netwerk van leidingen onder de grond waardoor warm water stroomt, worden woningen verwarmd. Je kunt niet in je eentje op een warmtenet, dat doe je met een hele wijk tegelijkertijd. Er zullen in de komende jaren veel meer warmtenetten komen. Op den duur moet uiteraard ook de warmtebron duurzaam zijn. Zo worden er warmtenetten ontwikkeld met geothermie (aardwarmte), restwarmte van industrie en afvalverbranding of warmte van biomassacentrales. De benodigde aanpassingen in huis hangen af van de temperatuur van het warmtenet. Bij lage temperatuur is een vloer en-of wandverwarmingssysteem in combinatie met vergaande isolatie nodig om woningen goed warm te krijgen. Bij een warmtenet met hoge temperatuur (vanaf 70 ºC) kun je vaak de radiatoren die je al hebt gebruiken en is vergaande isolatie minder noodzakelijk.
• Elektrische oplossingen
  Een deel van de Nederlandse huizen zal volledig elektrisch worden. In een all-electric woning vervangt een warmtepomp vaak de cv-ketel. Een warmtepomp is uitstekend te combineren met zonnepanelen of een zonneboiler. Bovendien is vergaande isolatie van de vloer, muren, ramen en het dak van het huis nodig. Ook hybride warmtepompen kunnen, zeker als tussenstap naar volledig aardgasvrij, een mooie rol spelen. Dit zijn warmtepompen gecombineerd met een cv-ketel op gas. De ketel springt dan alleen op de koudste dagen bij om het huis warm te krijgen.
• Biogas
  Biogas is gas dat wordt geproduceerd door de vergisting van mest of andere organische afvalproducten. Dit gas kan worden opgewaardeerd tot aardgaskwaliteit en heet dan groen gas. In een woning werkt het gas exact hetzelfde als aardgas voor verwarmen en koken, maar de herkomst van biogas is duurzaam.
• Waterstof
  Waterstof is een gas dat wordt gemaakt door water om te zetten met behulp van elektriciteit. Het is dan ook geen energiebron, maar een energiedrager. Wanneer deze elektriciteit afkomstig is van zonne- of windenergie, dan spreken we van groene en dus duurzame waterstof. Waterstof werkt net even anders dan aardgas, maar met een beperkt aantal aanpassingen kan het direct worden ingezet voor het verwarmen van onze woningen. Om waterstof op grote schaal te produceren is er een groot overschot aan duurzame energie nodig. Aangezien dit nu niet het geval is, is het waarschijnlijk dat het vooral voor industrie en transport ingezet gaat worden.
• Warmte- en Koude Opslag (WKO)
  Warmte- en Koude Opslag (WKO) bestaat uit twee grote reservoirs onder de grond waarin water zit opgeslagen. Deze worden gebruikt om warmte op te slaan in de zomer, en deze warmte af te geven in de winter. Zo kan een WKO in de winter verwarmen en in de zomer koelen. Een WKO is eigenlijk een kleinschalig warmtenet dat vooral wordt gebruik voor grote gebouwen als scholen, ziekenhuis en appartementencomplexen. Een WKO kan ook gebruikt worden voor individuele woningen. Hierbij wordt de WKO bijna altijd gekoppeld aan een warmtepomp om de warmte eerst nog op de juiste temperatuur (40 graden) te krijgen. In sommige gevallen is het ook mogelijk om een WKO te combineren met hogere temperaturen (60 tot 90 graden).
• Elektrisch koken
  Als je niet meer bent aangesloten op het gasnet, kan je ook niet meer koken op aardgas. Het gasfornuis kan alleen blijven staan als je kan overstappen op biogas, anders zal je over moeten stappen op een elektrische manier van koken. Koken op inductie is dan de meest veilige en energiezuinige optie, aangezien de energie hierbij direct overgedragen wordt van de kookplaat naar de pan. Koken op inductie heeft daarbij veel andere voordelen, zo is het bijvoorbeeld veel sneller, makkelijker schoon te maken en beter te controleren.

Wanneer moet ik van het aardgas af?

Uiteindelijk zullen in 2050 alle woningen in Nederland van het aardgas af zijn. Een wijk zal nooit van het ene op het andere moment van het gasnet afgesloten worden. Dit proces zal vijf tot tien jaar duren. De gemeente heeft als  taak om de komende tijd de eerste wijken aan te wijzen om van het gas af te gaan. Andere wijken zullen nog even moeten wachten. Het is nu dus vaak nog niet duidelijk wanneer iemand precies van het aardgas af gaat, om dit proces in kaart te brengen stelt de gemeente voor eind 2021 de Transitievisie Warmte op. In deze visie staat in grote lijnen wanneer welke wijk van het gas af gaat.

Wat is de rol van de gemeente

De rol van de gemeente is om ervoor te zorgen dat er samen met bewoners, Woontij, Liander, HHNK en instanties en bedrijven die een rol spelen bij de warmtevoorziening een plan wordt gemaakt. Dit plan bevat wanneer een buurt/wijk/dorpskern van het aardgas af gaat, welk alternatief het beste past en hoe het daadwerkelijk uitgevoerd gaat worden.

In de jaren ‘60 was er één oplossing en die was geschikt voor ieder huis: aardgas. Maar als we nu gaan stoppen met aardgas, is de oplossing per wijk verschillend. De gemeente heeft het beste zicht op wat er lokaal kan en gaat dus een ontzettend belangrijke rol spelen in het coördineren van deze warmtetransitie.

Op 27 september organiseert de gemeente Texel een online- bijeenkomst: Denk mee over een aardgasvrij Texel. Geinteresseerden, inwoners, ondernemers en organisaties zijn van harte welkom om mee te praten. 

Heeft u een vraag over de Transitievisie Warmte? mail uw vraag naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Meer weten over de onderwerpen verduurzamen en van het aardgas af? kijk eens op Duurzaambouwloket Texel en/of  Hier opgewekt